Tụt huyết áp là áp lực do máu tác động lên thành động mạch khi lưu thông trong cơ thể. Huyết áp được đo bằng hai chỉ số: huyết áp tâm thu (SBP) và huyết áp tâm trương (DBP). Huyết áp tâm thu là áp lực do máu tác động khi tim co bóp, còn huyết áp tâm trương là áp lực do máu tác động khi tim giãn. Hạ huyết áp là tình trạng huyết áp giảm xuống dưới mức bình thường, thường dưới 90/60 mmHg. Hạ huyết áp có thể gây ra các triệu chứng như chóng mặt, choáng váng, buồn nôn, mệt mỏi, yếu và thậm chí ngất xỉu. Chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát huyết áp, bao gồm cả huyết áp cao và huyết áp thấp. Đối với những người bị hạ huyết áp, chế độ ăn uống hợp lý có thể giúp tăng huyết áp lên mức bình thường, ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm.
Bạn nên tránh những thực phẩm nào để ngăn ngừa huyết áp thấp?
Có một số loại thực phẩm có thể làm hạ huyết áp, vì vậy những người bị huyết áp thấp nên hạn chế hoặc tránh ăn những thực phẩm này. Đồng thời, cần bổ sung những thực phẩm làm tăng huyết áp vào chế độ ăn hàng ngày. Dưới đây là danh sách các nhóm thực phẩm nên tránh và bổ sung khi bị huyết áp thấp.
Thực phẩm giúp hạ huyết áp
- Chất béo bão hòa và chất béo chuyển hóa: Chất béo bão hòa và chất béo chuyển hóa có thể làm tăng cholesterol xấu trong máu, dẫn đến xơ vữa động mạch và làm giảm lưu lượng máu đến tim. Điều này có thể làm tăng nguy cơ huyết áp thấp. Do đó, những người bị huyết áp thấp nên hạn chế tiêu thụ các thực phẩm có nhiều chất béo như mỡ động vật, kem, bơ, pho mát, thịt đỏ, trứng và các sản phẩm từ sữa nguyên chất.
- Muối: Muối có thể làm tăng thể tích máu, dẫn đến tăng áp lực máu lên thành động mạch. Tuy nhiên, đối với những người huyết áp thấp, muối có thể làm hạ huyết áp. Do đó, cần hạn chế sử dụng muối trong các bữa ăn hàng ngày. Thay vào đó, có thể thay thế muối bằng các loại gia vị khác như tỏi, hành, gừng, ớt, tiêu, rau thơm để tăng hương vị cho món ăn mà không sử dụng quá nhiều muối.
- Caffeine: Caffeine có thể làm tăng huyết áp tạm thời, nhưng sau đó có thể hạ huyết áp. Điều này có thể gây ra sự dao động huyết áp và gây ra các triệu chứng khó chịu cho những người bị huyết áp thấp. Do đó, cần hạn chế hoặc tránh sử dụng các đồ uống có chứa caffeine như cà phê, trà, nước ngọt và các đồ uống có chứa caffeine khác.
- Rượu: Rượu có thể làm giãn mạch máu, dẫn đến hạ huyết áp. Tuy nhiên, uống quá nhiều rượu có thể gây hạ huyết áp và các triệu chứng khó chịu. Do đó, cần hạn chế hoặc tránh uống rượu khi bị hạ huyết áp.
Nhóm thực phẩm cần tránh khi bị huyết áp thấp
- Thực phẩm chứa nhiều đường: Đường có thể làm tăng lượng đường trong máu, dẫn đến tăng nguy cơ huyết áp thấp. Do đó, cần hạn chế sử dụng đồ ngọt như kẹo, bánh, nước ngọt có đường và các sản phẩm có đường.
- Thực phẩm giàu cholesterol: Cholesterol có thể làm tắc nghẽn động mạch và làm giảm lưu lượng máu đến tim. Do đó, cần hạn chế sử dụng các thực phẩm có nhiều cholesterol như lòng đỏ trứng, gan, mỡ động vật và các sản phẩm từ sữa nguyên kem.
- Thực phẩm chứa natri: Natri có thể làm tăng áp lực máu lên thành động mạch, gây ra tình trạng huyết áp thấp. Do đó, cần hạn chế sử dụng các thực phẩm giàu natri như đồ hộp, thức ăn nhanh, gia vị và thực phẩm chế biến sẵn.
Tác dụng của thực phẩm đối với huyết áp
Những thực phẩm có tác dụng làm tăng hoặc giảm huyết áp có thể ảnh hưởng đến sự dao động của huyết áp trong cơ thể. Điều này có thể gây ra những triệu chứng khó chịu cho những người bị huyết áp thấp như chóng mặt, choáng váng, buồn nôn, mệt mỏi, yếu ớt và thậm chí là ngất xỉu. Do đó, cần kiểm soát lượng thực phẩm bổ sung vào cơ thể để duy trì huyết áp ở mức bình thường.
Ngoài ra, cần lưu ý rằng thực phẩm làm tăng hoặc giảm huyết áp có thể có tác dụng khác nhau đối với mỗi người. Do đó, cần theo dõi phản ứng của cơ thể và điều chỉnh chế độ ăn uống cho phù hợp.
Tầm quan trọng của chế độ ăn uống cân bằng
Chế độ ăn uống cân bằng là yếu tố quan trọng trong việc kiểm soát huyết áp thấp. Bằng cách cung cấp cho cơ thể các chất dinh dưỡng cần thiết, chế độ ăn uống cân bằng giúp duy trì huyết áp bình thường và ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm.
Các nhóm thực phẩm cần có trong chế độ ăn uống cân bằng bao gồm:
- Rau và trái cây: Rau và trái cây là nguồn cung cấp vitamin và khoáng chất quan trọng cho cơ thể. Chúng cũng giàu chất chống oxy hóa và chất xơ giúp duy trì sức khỏe tim mạch và kiểm soát huyết áp.
- Các loại hạt và đậu: Các loại hạt và đậu là nguồn cung cấp protein, chất béo không bão hòa và khoáng chất quan trọng cho cơ thể. Chúng giúp giảm cholesterol xấu trong máu và duy trì sức khỏe tim mạch.
- Thực phẩm giàu kali: Kali là một khoáng chất quan trọng giúp duy trì huyết áp bình thường. Thực phẩm giàu kali bao gồm chuối, cam, dưa hấu, cà chua, khoai lang, bắp cải và rau lá xanh.
- Thực phẩm giàu magiê: Magiê là một khoáng chất quan trọng giúp duy trì hoạt động của tim và các cơ quan nội tạng. Thực phẩm giàu magiê bao gồm quả óc chó, hạt bí ngô, hạt lanh, hạt hướng dương, đậu phộng và các loại hạt khác.
- Thực phẩm giàu omega-3: Omega-3 là một loại axit béo không bão hòa giúp giảm cholesterol xấu trong máu và duy trì sức khỏe tim mạch. Thực phẩm giàu omega-3 bao gồm cá hồi, cá thu, cá ngừ, hạt chia và hạt lanh.
Nhóm thực phẩm dành cho người huyết áp thấp
Ngoài các nhóm thực phẩm cần có trong chế độ ăn uống cân bằng, có một số nhóm thực phẩm đặc biệt hiệu quả trong việc giúp kiểm soát huyết áp thấp và duy trì sức khỏe tim mạch. Các nhóm thực phẩm này bao gồm:
- Cá giàu omega-3: Như đã đề cập ở trên, omega-3 giúp giảm cholesterol xấu trong máu và duy trì sức khỏe tim mạch. Do đó, việc bổ sung cá giàu omega-3 vào chế độ ăn uống là rất quan trọng đối với những người bị huyết áp thấp.
- Các loại hạt và đậu giàu kali: Kali giúp duy trì huyết áp bình thường. Thêm các loại hạt và đậu giàu kali vào chế độ ăn uống của bạn giúp kiểm soát huyết áp thấp và duy trì sức khỏe tim mạch.
- Trái cây giàu chất chống oxy hóa: Chất chống oxy hóa giúp giảm tổn thương tế bào và duy trì sức khỏe tim mạch. Trái cây giàu chất chống oxy hóa bao gồm dâu tây, quả việt quất, nho đen, mận, cam, chanh và các loại khác.
Lên kế hoạch chế độ ăn hợp lý cho người huyết áp thấp
Để lập chế độ ăn hợp lý cho người huyết áp thấp cần tuân thủ các nguyên tắc sau:
- Ăn nhiều rau xanh và trái cây: Rau xanh và trái cây là nguồn cung cấp vitamin và khoáng chất quan trọng cho cơ thể. Chúng cũng chứa nhiều chất chống oxy hóa và chất xơ giúp duy trì sức khỏe tim mạch và kiểm soát huyết áp.
- Hạn chế lượng muối nạp vào cơ thể: Muối có thể làm tăng huyết áp nên cần hạn chế trong các bữa ăn hàng ngày.
- Tránh xa caffeine và rượu: Caffeine và rượu có thể làm tăng huyết áp tạm thời và gây ra các triệu chứng khó chịu cho những người bị huyết áp thấp.
- Bổ sung thực phẩm giàu kali và magie: Kali và magie giúp duy trì huyết áp bình thường. Do đó, cần bổ sung thực phẩm giàu kali và magie vào chế độ ăn.
- Ăn thực phẩm giàu omega-3: Omega-3 giúp giảm cholesterol xấu trong máu và duy trì sức khỏe tim mạch. Cá giàu omega-3 và các loại hạt giàu omega-3 là lựa chọn tốt cho những người bị huyết áp thấp.
Lời khuyên của chuyên gia về dinh dưỡng cho người huyết áp thấp
Để có chế độ ăn phù hợp cho người huyết áp thấp, ngoài việc lên kế hoạch ăn uống hợp lý, cần tham khảo ý kiến của các chuyên gia dinh dưỡng. Họ sẽ đưa ra lời khuyên cụ thể và cung cấp bảng thực phẩm cần bổ sung vào chế độ ăn.
Ngoài ra, cần theo dõi phản ứng của cơ thể và điều chỉnh chế độ ăn uống cho phù hợp. Nếu có bất kỳ triệu chứng khó chịu nào xảy ra, cần thay đổi chế độ ăn uống hoặc tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa một lần nữa.
Những lưu ý khi áp dụng chế độ ăn cho người huyết áp thấp
Khi áp dụng chế độ ăn để phòng ngừa hạ huyết áp cần lưu ý những điểm sau:
- Không nên thay đổi quá nhiều cùng một lúc: Thay đổi chế độ ăn uống quá nhiều cùng một lúc có thể gây sốc cho cơ thể và gây ra các triệu chứng khó chịu. Do đó, bạn cần thay đổi từ từ và theo dõi phản ứng của cơ thể.
- Tìm hiểu về thực phẩm: Bạn cần tìm hiểu kỹ về các loại thực phẩm có tác dụng làm giảm hoặc tăng huyết áp để có thể lựa chọn và bổ sung vào chế độ ăn uống của mình một cách hợp lý.
- Điều chỉnh chế độ ăn uống cho từng trường hợp: Mỗi người có thể có nhu cầu dinh dưỡng khác nhau, vì vậy cần điều chỉnh chế độ ăn uống sao cho phù hợp với từng trường hợp cụ thể.
- Kết hợp với tập thể dục: Chế độ ăn uống kết hợp với tập thể dục sẽ giúp duy trì sức khỏe tim mạch và kiểm soát huyết áp thấp hiệu quả hơn.
Trên đây là tất cả thông tin về tụt huyết áp mà chúng tôi chia sẻ đến bạn. Hy vọng giúp bạn hiểu rõ hơn về nguyên nhân và cách phòng ngừa, điều trị bệnh tụt huyết áp.
