Trong quá trình tìm việc, ngoài việc chuẩn bị hồ sơ và thể hiện năng lực, một trong những bước quan trọng nhất chính là thương lượng lương. Đây không chỉ là vấn đề tài chính, mà còn phản ánh giá trị bản thân trong mắt doanh nghiệp. Tuy nhiên, nhiều ứng viên thường cảm thấy áp lực, lo sợ bị từ chối hoặc đưa ra con số không hợp lý. Hiểu và áp dụng đúng cách deal lương với nhà tuyển dụng sẽ giúp bạn vừa đạt được mức thu nhập mong muốn, vừa tạo ấn tượng chuyên nghiệp, đồng thời mở ra cơ hội gắn bó lâu dài với công ty.
Deal lương là gì?
Deal lương là quá trình thương lượng về lương và phúc lợi giữa ứng viên và nhà tuyển dụng trong buổi phỏng vấn trực tiếp. Điều này cho phép ứng viên đạt được mức thu nhập phù hợp với kỹ năng và vị trí họ đang tìm kiếm.
Trên thực tế, cùng làm một công việc, nhưng mỗi người sẽ nhận được mức lương khác nhau, chủ yếu phụ thuộc vào thỏa thuận lương trong buổi phỏng vấn. Khi hài lòng với mức lương, nhân viên sẽ tập trung, cống hiến hết mình, hoàn thành tốt công việc, đồng thời có thể lập kế hoạch chi tiêu hợp lý hơn.
Cách deal lương với nhà tuyển dụng hiệu quả
Hiểu rõ giá trị của bản thân
Trước khi bắt đầu bất kỳ cuộc thương lượng nào, điều quan trọng nhất là bạn phải hiểu rõ giá trị của mình trên thị trường lao động. Hãy dành thời gian nghiên cứu để nắm bắt mức lương trung bình cho vị trí bạn ứng tuyển, dựa trên ngành nghề, kinh nghiệm, kỹ năng và khu vực địa lý.
Ngoài ra, hãy đánh giá lại kinh nghiệm, kỹ năng và thành tựu của bản thân. Những yếu tố như bằng cấp, chứng chỉ chuyên môn, kinh nghiệm làm việc ở công ty lớn, hoặc các dự án nổi bật sẽ là lợi thế để bạn tự tin đề xuất mức lương cao hơn.
Chuẩn bị trước buổi phỏng vấn
Theo chuyên gia KJC chia sẻ: Thương lượng lương thường diễn ra ở giai đoạn cuối của quá trình tuyển dụng, nhưng bạn cần chuẩn bị từ sớm. Dưới đây là một số bước chuẩn bị quan trọng:
Xác định mức lương mong muốn
Dựa trên nghiên cứu thị trường, hãy xác định một khoảng lương mà bạn mong muốn, bao gồm:
- Mức tối thiểu: Mức lương thấp nhất bạn có thể chấp nhận.
- Mức lý tưởng: Mức lương bạn thực sự muốn đạt được.
- Mức tối đa: Mức lương cao nhất bạn nghĩ mình có thể đề xuất mà vẫn hợp lý.
Ví dụ, nếu mức lương trung bình cho vị trí của bạn là 20 triệu đồng/tháng, bạn có thể đặt mức tối thiểu là 18 triệu, mức lý tưởng là 22 triệu, và mức tối đa là 25 triệu.
Luyện tập kỹ năng thương lượng
Hãy luyện tập cách trình bày yêu cầu lương của mình một cách tự tin và chuyên nghiệp. Bạn có thể tập trước gương hoặc nhờ một người bạn đóng vai nhà tuyển dụng để thực hành. Hãy chuẩn bị các câu trả lời cho những câu hỏi phổ biến như:
- “Mức lương kỳ vọng của bạn là bao nhiêu?”
- “Tại sao bạn nghĩ mình xứng đáng với mức lương này?”
- “Bạn có sẵn sàng nhận mức lương thấp hơn không?”
Chuẩn bị các câu trả lời dựa trên giá trị
Thay vì chỉ nói về con số, hãy tập trung vào giá trị bạn mang lại cho công ty. Ví dụ: “Với 5 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực marketing và thành tựu tăng 30% doanh số cho công ty trước đây, tôi tin rằng mình có thể mang lại giá trị tương tự cho công ty của anh/chị.”
Cách tiếp cận trong buổi thương lượng
Khi bước vào cuộc thảo luận về lương, thái độ và cách tiếp cận của bạn sẽ quyết định sự thành công. Dưới đây là một số mẹo để thương lượng hiệu quả:
Chờ thời điểm phù hợp
Đừng vội vàng đề cập đến lương ngay từ đầu buổi phỏng vấn. Hãy chờ đến khi nhà tuyển dụng chủ động hỏi về kỳ vọng lương hoặc khi bạn đã nhận được lời mời làm việc chính thức. Điều này cho thấy bạn quan tâm đến công việc và cơ hội, chứ không chỉ tập trung vào tiền bạc.
Sử dụng chiến lược “ném bóng mềm”
Thay vì đưa ra một con số cụ thể ngay lập tức, bạn có thể trả lời một cách linh hoạt để thăm dò. Ví dụ:
- Nhà tuyển dụng: “Mức lương kỳ vọng của bạn là bao nhiêu?”
- Bạn: “Tôi rất hào hứng với cơ hội này và muốn tìm hiểu thêm về trách nhiệm công việc. Anh/chị có thể chia sẻ thêm về ngân sách dự kiến cho vị trí này không?”
Cách trả lời này giúp bạn thu thập thông tin mà không bị “kẹt” với một con số cụ thể.
Đưa ra khoảng lương thay vì con số cố định
Khi được yêu cầu nêu mức lương, hãy đưa ra một khoảng lương thay vì một con số chính xác. Ví dụ: “Dựa trên kinh nghiệm và nghiên cứu của tôi, tôi kỳ vọng mức lương trong khoảng từ 20 đến 25 triệu đồng/tháng, nhưng tôi cũng sẵn sàng thảo luận thêm dựa trên các yếu tố khác như phúc lợi và cơ hội phát triển.”
Đừng sợ im lặng
Những người liên hệ KJC chia sẻ: Sau khi đưa ra đề xuất lương, hãy giữ im lặng và chờ phản hồi từ nhà tuyển dụng. Sự im lặng đôi khi là một chiến thuật giúp bạn giữ thế chủ động và khiến nhà tuyển dụng phải đưa ra phản hồi trước.
Đàm phán các yếu tố ngoài lương
Lương không phải là yếu tố duy nhất trong một lời mời làm việc. Nếu nhà tuyển dụng không thể đáp ứng mức lương bạn mong muốn, hãy xem xét các yếu tố khác như:
- Phúc lợi: Bảo hiểm sức khỏe, ngày nghỉ phép, hỗ trợ chi phí đi lại, hoặc các khóa đào tạo.
- Cơ hội phát triển: Cơ hội thăng tiến, tham gia các dự án lớn, hoặc làm việc với công nghệ mới.
- Môi trường làm việc: Văn hóa công ty, sự linh hoạt trong giờ làm, hoặc cơ hội làm việc từ xa.
Ví dụ, bạn có thể nói: “Tôi hiểu rằng ngân sách cho vị trí này có thể giới hạn, nhưng liệu công ty có thể xem xét thêm các phúc lợi như bảo hiểm cao cấp hoặc hỗ trợ học phí cho các khóa học chuyên môn không?”
Xử lý các tình huống khó
Trong quá trình thương lượng, bạn có thể gặp một số tình huống khó. Dưới đây là cách xử lý:
Nhà tuyển dụng đề xuất mức lương thấp hơn kỳ vọng
Hãy lịch sự từ chối và đưa ra lý do dựa trên giá trị của bạn. Ví dụ: “Tôi rất cảm kích lời đề nghị này, nhưng với kinh nghiệm và kỹ năng của mình, tôi kỳ vọng mức lương gần hơn với [số tiền mong muốn]. Liệu chúng ta có thể thảo luận thêm để tìm ra giải pháp phù hợp không?”
Nhà tuyển dụng yêu cầu bạn đưa ra mức lương trước
Nếu bạn chưa sẵn sàng, hãy trả lời một cách khéo léo: “Tôi muốn tìm hiểu thêm về vai trò và trách nhiệm của vị trí này trước khi đưa ra con số cụ thể. Anh/chị có thể chia sẻ thêm về kỳ vọng của công ty không?”
Nhà tuyển dụng không muốn thương lượng
Nếu nhà tuyển dụng kiên quyết không thay đổi mức lương, hãy cân nhắc xem liệu công việc này có phù hợp với mục tiêu dài hạn của bạn không. Đôi khi, cơ hội phát triển hoặc môi trường làm việc tốt có thể bù đắp cho mức lương chưa như ý.
Kết thúc cuộc thương lượng một cách chuyên nghiệp
Dù kết quả thế nào, hãy luôn giữ thái độ tích cực và chuyên nghiệp. Nếu đạt được thỏa thuận, hãy cảm ơn nhà tuyển dụng và xác nhận các chi tiết bằng văn bản. Nếu không đạt được mức lương mong muốn, hãy lịch sự từ chối và để lại ấn tượng tốt. Ví dụ: “Cảm ơn anh/chị đã dành thời gian thảo luận. Mặc dù tôi rất hào hứng với cơ hội này, nhưng tôi nghĩ mức lương hiện tại chưa phù hợp với kỳ vọng của mình. Tôi rất mong có cơ hội hợp tác với công ty trong tương lai.”
Một số lưu ý khi Deal lương
Nghiên cứu các công ty và mức lương
Nghiên cứu quy mô, phúc lợi và mức lương của công ty để xem liệu họ có đưa ra mức lương hợp lý cho vị trí bạn đang ứng tuyển hay không. Điều này sẽ giúp bạn xác định xem mức lương có đáp ứng được kỳ vọng của mình hay không và đề xuất mức lương phù hợp cho cả hai bên.
Ví dụ, khi ứng tuyển vào vị trí giao dịch viên ngân hàng, bạn nên biết mức lương trung bình của vị trí đó và các vị trí khác. Điều này sẽ giúp bạn thương lượng mức lương hiệu quả.
Đừng trả mức lương quá cao
Ứng viên không nên đề cập đến mức lương cho đến khi nhà tuyển dụng đề cập. Vì đây là một điểm quan trọng, nhà tuyển dụng thường đã chuẩn bị sẵn và sẽ đề cập đến trong buổi phỏng vấn. Nếu được hỏi trước, nhà tuyển dụng sẽ cho rằng ứng viên là người thực tế, chỉ quan tâm đến tiền bạc hơn là đóng góp cho công ty.
Ngoài ra, nhiều người tin rằng cách tốt nhất để thương lượng lương là đưa ra mức lương cao hơn bình thường để nhà tuyển dụng có thể dần dần “thương lượng” xuống. Tuy nhiên, điều này lại dẫn đến việc đánh giá ứng viên thấp hơn, một tình trạng được gọi là “lòng tham vô độ”.
Hãy khéo léo khi đề cập đến mức lương của bạn
Khi thương lượng mức lương, điều quan trọng là không nên đề cập trực tiếp đến mức lương ở công ty cũ. Nếu nhà tuyển dụng hỏi chi tiết, bạn nên trả lời một cách khéo léo. Nhiều công ty sẽ hài lòng với việc giảm nhẹ mức lương ban đầu được đề nghị, nhưng mức lương này vẫn cao hơn mức lương ở công ty cũ và sẽ làm ứng viên hài lòng.
Trên thực tế, mức lương ở các lĩnh vực khác nhau thường xuyên được điều chỉnh, tùy thuộc vào diễn biến của thị trường việc làm. Có thể mức lương từ vị trí trước của bạn không còn nữa sau một thời gian thất nghiệp, hoặc đã tăng đáng kể mà bạn không hề hay biết. Do đó, hãy tránh cung cấp quá nhiều chi tiết về thu nhập trước đây của bạn khi được hỏi.
So sánh mức lương với các công ty khác
Phương pháp Deal lương này được coi là khá rủi ro. Không công ty nào muốn bị so sánh với đối thủ cạnh tranh. Mức lương trung bình cho vị trí ứng tuyển có thể cao hơn, nhưng nhà tuyển dụng, vốn luôn muốn thử thách ứng viên, sẽ luôn tìm cách gây khó dễ cho họ. Nếu ứng viên bất cẩn và vội vàng so sánh với các công ty khác, họ có nguy cơ làm mất lòng nhà tuyển dụng.
Không tiết lộ con số lương cụ thể trong quá trình Deal
Nguyên tắc này sẽ giúp bạn tận dụng cơ hội và nhận được nhiều lợi ích hơn. Nếu tiết lộ chi tiết mức lương, bạn có thể nhận được ít hơn mức công ty dự định trả. Hơn nữa, nếu bạn chọn mức lương không phù hợp với năng lực, bạn có thể gặp khó khăn. Vì vậy, hãy linh hoạt, phản ứng nhanh và thích nghi với tình hình.
Hành vi lịch sự và chuyên nghiệp
Trong buổi phỏng vấn, một số ứng viên cảm thấy khó giữ bình tĩnh khi đối mặt với những câu hỏi từ nhà tuyển dụng, đặc biệt là về mức lương. Ngay cả khi không hài lòng với mức lương được đề nghị, họ vẫn phải kiểm soát cảm xúc và tránh phản ứng thái quá, chỉ trích hoặc hạ thấp mức lương thấp. Điều này sẽ để lại ấn tượng không tốt với nhà tuyển dụng.
Ngoài ra, nếu nhà tuyển dụng đề nghị mức lương thấp hơn một chút so với mong đợi, đừng từ chối ngay lập tức. Hãy cân nhắc các yếu tố như tài chính của bạn: Bạn đang cần việc làm gấp để tự nuôi sống bản thân hay cần tiền để giúp đỡ gia đình?
Thực hành trước khi phỏng vấn
Hãy chuẩn bị không chỉ cho câu hỏi về lương mà còn cho cả buổi phỏng vấn nói chung. Nếu bạn biết cách trình bày kỹ năng, kinh nghiệm và điểm mạnh của mình, bạn sẽ có thể trả lời chúng một cách tự tin và thoải mái hơn. Điều này cũng sẽ giúp bạn tránh được những sai lầm trong công việc và thể hiện sự tự tin hơn, đồng thời thể hiện sự tôn trọng đối với buổi phỏng vấn và công ty mà bạn đang ứng tuyển.
Việc thương lượng lương chưa bao giờ là dễ dàng, nhưng nếu bạn chuẩn bị kỹ lưỡng, hiểu rõ giá trị của bản thân và nắm vững cách deal lương với nhà tuyển dụng, bạn sẽ có nhiều cơ hội đạt được kết quả như mong muốn. Hãy nhớ rằng, mức lương chỉ là một phần trong tổng thể đãi ngộ, điều quan trọng hơn là tìm được môi trường phù hợp để phát triển lâu dài. Khi biết cách cân bằng giữa quyền lợi cá nhân và lợi ích doanh nghiệp, bạn sẽ trở thành ứng viên được đánh giá cao và có sự nghiệp bền vững.